WE PROVIDE ALL THE INFORMATION RELATED TO MUMBAI UNIVERISTY IDOL - SUBSCRIBE US TO GET ALL THE NOTIFICATION YOUTUBE:- https://www.youtube.com/c/VishakhaClasses
JOIN US ON TELEGRAM CHANNEL FOR ALL THE FREE PDF’S
TELEGRAM:-
https://t.me/vishakhaclasses
WE HAVE SELF HELP STUDENTS GROUP FOR MUMBAI UNIVERSITY STUDENTS YEAR WISE
FYBA:- https://chat.whatsapp.com/LwAvGwi9H948fVQpFxoor6
SYBA:- https://chat.whatsapp.com/H46L89fmomQCQw9APLx7ZB
TYBA:- https://chat.whatsapp.com/IkIVpKRsXbMAQw8lsL90zm
MA 1:-
https://chat.whatsapp.com/IY2u27UKfN7LLZQ0grsKFb
MA 2:-
https://chat.whatsapp.com/DOg72pMFDRJ5x16yebUmv2
FOR ALL THE MCQ OUESTION BANK WITH ANSWER VISIT OUR OFFICIAL WEBSITE https://www.vishakhaclasses.blogspot.com/
FREE COMPUTER COURSES WITH CERTIFICATE ON EDUCOdemy learning portal TO GET NOTIFIED JOIN OUR WHATSAPP GROUP CLICK ON THE LINK GIVEN BELOW https://chat.whatsapp.com/D4BinhKxqTCGCiST8TaJR3
WE ALSO PROVIDE LECTURE FOR JUST RS 10/- ON EDUCOdemy VISIT:-
https://educodemy.blogspot.com/
MUMBAI UNIVERSITY IDOL
MCQ QUESTION BANK WITH ANSWER
FOR ONLINE EXAM TYBCOM / MCOM/TYBA/MA
RESEARCH METHODOLOGY
मुंबई युनिव्हर्सिटी आयडॉल
1. एक चांगला संशोधक हात घालतो
(अ) एक विशिष्ट क्षेत्र आणि त्यात उत्तम तपशील समजून घेण्याचा प्रयत्न करतो
(ब) एक विशिष्ट क्षेत्र आणि ते सूक्ष्म तपशिलांमध्ये समजून घेण्याचा प्रयत्न करते
(C) अनेक क्षेत्रे आणि त्यांना मूलभूत स्तरावर समजून घेण्याचा प्रयत्न करतो
(डी) त्याच्या आवडीचे कोणतेही क्षेत्र
उत्तर (B) एक विशिष्ट क्षेत्र आणि ते सूक्ष्म तपशिलांमध्ये समजून घेण्याचा प्रयत्न करतो
2. संशोधन नेहमीच असते
(अ) जुन्या ज्ञानाची पडताळणी करणे
(ब) नवीन ज्ञानाचा शोध घेणे
(C) 'A' आणि 'B' दोन्ही
(D) वरीलपैकी काहीही नाही
उत्तर (C) 'A' आणि 'B' दोन्ही
3. समस्यांबद्दल अधिकाधिक स्पष्ट कल्पना काढण्यासाठी क्षेत्रीय अभ्यासाच्या वेळी कायदे लागू करणारे संशोधन म्हणजे
(अ) कृती संशोधन
(ब) प्रायोगिक संशोधन
(सी) उपयोजित संशोधन
(डी) सर्वेक्षण संशोधन
उत्तर (B) प्रायोगिक संशोधन
4. प्रायोगिक संशोधनात खालीलपैकी कोणत्या प्रक्रियेची आवश्यकता नाही?
(अ) निरीक्षण
(ब) संदर्भ संग्रह
(क) नियंत्रण
(ड) फेरफार
उत्तर (ब) संदर्भ संग्रह
5. संशोधन समस्या केवळ तेव्हाच शक्य नाही
(अ) त्यात स्वतंत्र आणि अवलंबून चल असतात
(ब) हे संशोधन करण्यायोग्य आहे
(C) त्यात उपयुक्तता आणि प्रासंगिकता आहे
(डी) हे नवीन आहे आणि ज्ञानात काहीतरी भर घालते
उत्तर (A) यामध्ये स्वतंत्र आणि अवलंबून चल असतात
6. संशोधन पद्धती खालीलपैकी कोणत्या वर्गात ठेवल्या जाऊ शकतात?
(अ) अनुभवपूर्व संशोधन
(ब) वर्णनात्मक पद्धती
(C) प्रायोगिक पद्धत
(डी) वरील सर्व
उत्तर (D) वरील सर्व
7. विशिष्ट वर्तन निवडणे आणि त्याच्या घटना मोजणे अंतर्गत येते
(अ) सुधारात्मक संशोधन
(ब) नैसर्गिक निरीक्षण
(C) सर्वेक्षण संशोधन
(D) वरीलपैकी काहीही नाही
उत्तर (B) नैसर्गिक निरीक्षण
8. दोन किंवा अधिक चलांमधील संबंध निश्चित करणे अंतर्गत येते
(अ) नैसर्गिक निरीक्षण
(ब) सुधारात्मक संशोधन
(C) सर्वेक्षण संशोधन
(डी) कृती संशोधन
उत्तर (B) सुधारात्मक संशोधन
9. सहभागी निरीक्षण ही स्वतःला च्या अभ्यासात बुडवून घेण्याची प्रक्रिया आहे
(अ) प्रक्रिया
(ब) संघटना
(क) लोक
(डी) पद्धती
उत्तर (C) लोक
10. एक संशोधन पद्धत ‘एथनोग्राफी’ ही वर्णन करण्याची प्रक्रिया आहे
(अ) संस्कृती
(ब) जीवनाचा मार्ग
(C) 'A' आणि 'B' दोन्ही
(D) वरीलपैकी काहीही नाही
उत्तर (C) 'A' आणि 'B' दोन्ही
11. सामाजिक विज्ञान संशोधन करण्याचा खालीलपैकी कोणता मार्ग आहे?
(अ) केस स्टडी
(ब) खेळाचा अभ्यास
(C) योजना अभ्यास
(डी) प्रक्रिया अभ्यास
उत्तर (A) केस स्टडी
12. नाटकीय मुलाखत हे संशोधन करण्याचे तंत्र आहे
(अ) केस स्टडी
(ब) भूमिका बजावणे
(क) नियोजन
(डी) नमुना घेणे
उत्तर (ब) भूमिका बजावणे
13. खालीलपैकी कोणते मूल्यमापन संशोधनाचे उद्दिष्ट आहे?
(अ) परिस्थितीवर आधारित निर्णय घेणे
(ब) लोकांवर आधारित निर्णय घेणे
(C) डेटा-आधारित निर्णय घेणे
(डी) कल-आधारित निर्णय घेणे
उत्तर (C) डेटा-आधारित निर्णय घेणे
14. मूल्यमापन संशोधनाअंतर्गत कोणत्या प्रकारचे निर्णय घेतले जातात/केले जातात?
(अ) मूल्यांकन आवश्यक आहे
(ब) प्रक्रिया मूल्यमापन
(C) संदर्भ मूल्यमापन
(डी) वरील सर्व
उत्तर (D) वरील सर्व
15. मुलाखती दरम्यान सहसा कोणत्या प्रकारचे प्रश्न विचारले जातात?
(अ) क्लोज-एंडेड
(ब) नैसर्गिक
(C) ओपन-एंडेड
(ड) गोंधळात टाकणारा
उत्तर (C) ओपन एंडेड
16. खालीलपैकी कोणता नैतिक संशोधनाचा घटक नाही?
(अ) योग्यता
(ब) स्वेच्छा
(सी) संमती
(डी) योग्यता
उत्तर (डी) योग्यता
17. खालीलपैकी कोणते संशोधन प्रक्रिया पूर्ण करते?
(अ) संशोधन नोट
(ब) अहवाल लेखन
(C) सारांश लेखन
(ड) प्रस्तावना लेखन
उत्तर (B) अहवाल लेखन
18. अहवाल लेखनासाठी खालीलपैकी कोणती बाह्यरेखा सुचवलेली आहे?
(अ) प्रीफेटरी सामग्री
(ब) प्राथमिक साहित्य
(C) पूरक साहित्य
(डी) विश्लेषणात्मक साहित्य
उत्तर (A) प्रीफेटरी सामग्री
19. खालीलपैकी कोणता संशोधन अहवालातील सर्वात लक्षवेधी भाग आहे?
(सारांश
(ब) निष्कर्ष
(क) प्रस्तावना
(D) संज्ञांचा शब्दकोष
उत्तर (B) निष्कर्ष
20. संशोधन अहवालाचे सादरीकरण आहे
(अ) सकारात्मक पुरावे.
(ब) नकारात्मक पुरावे
(C) 'A' आणि 'B' दोन्ही
(D) वरीलपैकी काहीही नाही
उत्तर (C) 'A' आणि 'B' दोन्ही
21. "संशोधन" मध्ये "R" म्हणजे
(अ) भूमिका
(ब) राखून ठेवणे
(क) रिली
(ड) गोल
उत्तर (ब) राखून ठेवा
22. "संशोधन" शब्दात "अ" चा अर्थ आहे
(अ) स्पष्टपणे बोलणे
(ब) कलाकार
(सी) लेख
(D) वरीलपैकी काहीही नाही
उत्तर (A) स्पष्ट करा
23. संशोधनातून प्राप्त झाले आहे
(अ) लॅटिन
(ब) भारतीय
(क) ग्रीक
(डी) जपानी
उत्तर (A) लॅटिन
24. "संशोधन" ची व्याख्या "नवीन ज्ञान मिळविण्यासाठी पद्धतशीर प्रयत्न" अशी कोणी केली.
(A) टॉम आणि झेरी
(ब) रेडमन आणि मोरी
(C) F.W टेलर
(डी) रॉस टेलर
उत्तर (B) Redman आणि Mory
25. खालीलपैकी कोणते संशोधनाचे उद्दिष्ट आहे?
(अ) एखाद्या घटनेशी परिचित होणे
(ब) चलांमधील कार्यकारण संबंधाच्या गृहीतकाची चाचणी घेण्यासाठी
(C) एखादी गोष्ट कोणत्या वारंवारतेने घडते किंवा ती दुसऱ्या कशाशी तरी संबंधित आहे हे ठरवण्यासाठी.
(डी) वरील सर्व
उत्तर (D) वरील सर्व
26. मुळात संशोधन आहे
(अ) चौकशीची पद्धत
(ब) सत्याचा शोध
(सी) तथ्यांचे पद्धतशीर अन्वेषण
(डी) वरील सर्व
उत्तर (D) वरील सर्व
27. UGC NET च्या उमेदवारांसाठी संशोधन योग्यतेची चाचणी घेण्याचा उद्देश आहे
(अ) उमेदवारांना शोधाची मूलभूत कल्पना देणे
(ब) वैज्ञानिक दृष्टिकोन असलेल्या व्यक्तींची तपासणी
(C) सरकारला देशातील 'भविष्यातील' शास्त्रज्ञांचा डेटाबेस प्रदान करणे
(ड) उमेदवारांना अडथळे आणणे
उत्तर (ब) वैज्ञानिक दृष्टिकोन असलेल्या व्यक्तींची तपासणी करणे
28. शिक्षणातील संशोधनाचा मुख्य उद्देश आहे
(ए) - व्यक्तीच्या वैयक्तिक वाढीस मदत
(ब) व्यक्तीची सामाजिक प्रतिष्ठा वाढवणे
(सी) व्यक्तीचे नोकरीचे बाजार मूल्य वाढवणे
(डी) व्यक्तीला प्रख्यात शिक्षणतज्ञ बनण्यास मदत करा
उत्तर (A) - व्यक्तीच्या वैयक्तिक वाढीस मदत
29. वस्तुनिष्ठ निरीक्षण कुठे वापरले जाते?
(अ) प्रयोग आयोजित करताना
(ब) संशोधनात
(क) सामान्य वर्तनात
(डी) जवळजवळ सर्व परिस्थितींमध्ये
उत्तर (A) प्रयोग आयोजित करताना
30. एका छोट्या भागावर केलेल्या निरीक्षणाच्या आधारे संपूर्ण लोकसंख्येचे अनुमान काढणे म्हणतात
(अ) वजाबाकी अनुमान
(ब) प्रेरक अनुमान
(सी) वस्तुनिष्ठ अनुमान
(डी) छद्म अनुमान
उत्तर (B) प्रेरक अनुमान
31. एक गृहितक आहे a
(अ) तात्पुरते विधान ज्याची वैधता अद्याप चाचणी करणे बाकी आहे
(ब) भूतकाळातील अनुभवांवर आधारित गृहीतक
(C) वस्तुस्थितीचे विधान
(डी) वरील सर्व
उत्तर (A) तात्पुरते विधान ज्याची वैधता अद्याप तपासली जाणे बाकी आहे
32. संशोधन प्रकल्पाचा सारांश म्हणजे काय?
(अ) संशोधनाची ब्लू प्रिंट
(ब) संशोधन निरिक्षणातील अर्क
(सी) संशोधनाची योजना
(डी) संशोधनाच्या निष्कर्षांचा सारांश
उत्तर (D) संशोधनाच्या निष्कर्षांचा सारांश
33. समस्या सांगता येईल का?
(अ) प्रश्न मांडून
(ब) स्वरूपातील घोषणात्मक विधान करणे
(C) 'A' आणि 'B' दोन्ही
(D) वरीलपैकी काहीही नाही
उत्तर द्या (A) प्रश्न पुढे करून
34. गृहीतक म्हणजे काय?
(अ) ही एक चौकट आहे ज्यामध्ये संशोधन कार्य करावे लागते
(ब) हे समाधानापर्यंत पोहोचण्याची तार्किक प्रक्रिया सुलभ करते
(C) ही एक प्रतिबंधात्मक स्थिती आहे
(D) वरीलपैकी काहीही नाही
उत्तर (B) हे समाधानापर्यंत पोहोचण्याची तार्किक प्रक्रिया सुलभ करते
35. एक शून्य गृहितक आहे
(अ) कोणतीही फरक नसलेली गृहीते
(ब) परिकल्पना जी व्हेरिएबलला शून्य मूल्य नियुक्त करते
(C) शून्य महत्त्वाची गृहीतकं
(D) वरीलपैकी काहीही नाही
उत्तर (A) कोणतेही फरक नसलेले गृहितक
36. एक सारांश तयार करणे आहे
(अ) एक कला
(ब) एक विज्ञान
(C) 'A' आणि 'B' दोन्ही
(D) यापैकी नाही
उत्तर (C) 'A' आणि 'B' दोन्ही
37. सॅम्पलिंगचा फायदा आहे
(अ) वेळेची बचत
(ब) भांडवलाची बचत
(सी) अचूकता वाढवली
(D) 'A' आणि 'B' दोन्ही
उत्तर (D) 'A' आणि 'B' दोन्ही
38. विनाशकारी चाचण्यांच्या बाबतीत, संशोधनाची सर्वोत्तम पद्धत आहे
(अ) नमुना घेणे
(ब) पूर्ण प्रगणना
(C) जनगणना सर्वेक्षण
(D) वरीलपैकी काहीही नाही
उत्तर (A) नमुना
39. यादृच्छिकीकरण पद्धतीचा समावेश आहे
(अ) लॉटरी
(ब) नाणे पद्धत
(C) यादृच्छिक अंकांची टिपिटची सारणी
(डी) वरील सर्व
उत्तर (D) वरील सर्व
40. यादृच्छिक सॅम्पलिंगचे फायदे हे आहेत
(अ) ते वैयक्तिक पूर्वाग्रहांपासून मुक्त आहे
(ब) हे वाजवीपणे अचूक परिणाम देते
(C) ही डेटाची किफायतशीर पद्धत आहे. संकलन
(डी) वरील सर्व
उत्तर (D) वरील सर्व
41. टिपिट टेबल आहे
(अ) यादृच्छिक अंकांची सारणी
(ब) सांख्यिकीय तपासणीमध्ये वापरले जाते
(C) नमुना पद्धतींमध्ये वापरले जाते
(डी) वरील सर्व
उत्तर (D) वरील सर्व
42. सॅम्पलिंग पद्धतींचे तोटे आहेत
(अ) सॅम्पलिंग त्रुटींचे अस्तित्व
(ब) नमुना सर्वेक्षणासाठी पुरेशा प्रशिक्षित कर्मचाऱ्यांची आवश्यकता
(सी) नमुना युनिट्समध्ये एकसमानता नसणे
(डी) वरील सर्व
उत्तर (D) वरील सर्व
43. Randomization चा अर्थ काय आहे?
(अ) लोकसंख्येच्या प्रत्येक युनिटला नमुन्यात निवडीची समान संधी आहे
(ब) लोकसंख्येच्या युनिटची निवड किंवा न निवडल्याने नमुन्यातील लोकसंख्येच्या इतर युनिटची निवड किंवा न निवडण्यावर परिणाम होत नाही.
(C) ही निवडीची एक पद्धत आहे जी व्यक्तिनिष्ठ पूर्वाग्रहांपासून मुक्त आहे.
(डी) वरील सर्व
उत्तर (D) वरील सर्व
44. टाइप-1 त्रुटी तेव्हा येते
(अ) शून्य गृहीतक सत्य असतानाही नाकारले जाते
(ब) शून्य गृहीतक खोटे असतानाही स्वीकारले जाते
(C) शून्य गृहीतक तसेच पर्यायी गृहीतक, दोन्ही नाकारले जातात
(D) वरीलपैकी काहीही नाही
उत्तर (A) शून्य गृहीतक सत्य असतानाही नाकारले जाते
45 गृहीतके तयार करण्याचा आधार काय आहे/आहेत?
(अ) प्रतिबिंब
(ब) वजावट
(क) निरीक्षण
(डी) हे सर्व
उत्तर (D) या सर्वांची
46. जे संशोधनाचे वैशिष्ट्य नाही
(अ) मूलभूत संशोधन
(ब) समग्र दृष्टीकोन
(C) संदर्भ संवेदनशीलता
(डी) एक्स-पोस्ट फॅक्टो संशोधन
उत्तर (D) एक्स-पोस्ट फॅक्टो संशोधन
47. एक्स-पोस्ट फॅक्टो रिसर्च आणि एक्सपेरिमेंट्स रिसर्च यामध्ये फरक आहे
(अ) उघड करणे
(ब) नियंत्रण
(क) शोध
(D) वरीलपैकी काहीही नाही
उत्तर (B) नियंत्रण
48. एक्स-पोस्ट फॅक्टो संशोधन असू शकते
(मोठा
(ब) लहान
(C) दोन्ही
(D) वरीलपैकी काहीही नाही
उत्तर (C) दोन्ही
49. सामाजिक संशोधनाचा भाग आहे
(अ) प्रयोगशाळेतील प्रयोग
(ब) क्षेत्रीय प्रयोग
(C) सर्वेक्षण संशोधन
(डी) वरील सर्व
उत्तर (D) वरील सर्व
50. कोट्झचे क्षेत्रीय अभ्यास विभागले गेले आहेत
(अ) अन्वेषणात्मक
(ब) गृहीतक चाचणी
(C) वरील दोन्ही
(D) वरीलपैकी काहीही नाही
उत्तर (C) वरील दोन्ही
0 Comments